Haal het beste uit participatie
6 februari 2018
Blog door: Siona van Boven
Doel van participatie is tot gezamenlijke doelen komen en draagvlak creëren. We zien echter steeds vaker dat participatie zélf een doel wordt. Vaak ingezet omdat het benoemd staat in beleidsstukken. Terwijl het juist een prachtig middel is om betere plannen te maken, en tegemoet te komen aan de behoeften en wensen van de mensen waar je het voor doet. Belangrijk hierbij is om een goede afweging te maken waarom en hoe je participatie inzet.
Geen moetje maar pure winst
Met de komst van de Omgevingswet is participatie een vast onderdeel in het proces. Het wordt hierdoor wel eens gezien als een ‘moetje’. Dat is zonde en zeker niet waar het voor is bedoeld! Sterker nog, met participatie kom je verder en betekent vaak een impuls voor draagvlak en kwaliteit van de plannen. Voor (bijna) elk type beleid is namelijk, hoe groot of klein ook, wel een vorm van participatie denkbaar. Denk aan informeren, raadplegen, advies vragen, coproduceren of meebeslissen.
En hoe dan?
Vaak wordt gekozen voor een informatiebijeenkomst. Met als argument: ‘zo hebben we bewoners snel geïnformeerd, betrokken bij het onderwerp en voldoen we daarmee aan de participatiecriteria’. Dit is inderdaad een manier, maar is dit wel altijd de juiste? Er zijn tal van andere methoden, denk aan online polls, interviews op straat, etc. Het lijkt misschien een open deur, maar deze afwegingen zijn essentieel voor succesvolle participatie.
Doe de check
Als communicatieadviseur help ik vaak bij het vraagstuk wanneer je juist wel of juist niet participatie inzet en waarom. Welke plek krijgt participatie in het (beleids)proces? Wat wil je er mee bereiken? Is er voldoende tijd in het proces? Om het beste uit participatie te halen zijn de juiste afwegingen al bij de start belangrijk. Check daarom altijd deze drie punten voordat je aan de slag gaat met participatie:
1. Duidelijkheid over het onderwerp
Welke vraag ligt er? Dat is het vertrekpunt vanwaar je participatie toe wilt passen. Valt er iets te kiezen? Kunnen mensen invloed uitoefenen en waar op? Wat zijn de verschillende belangen? Stel duidelijke doelen en geef kaders mee zodat de doelgroep weet waar ze invloed op hebben en waarop niet. Belangrijk hierin is dat je je ook als projectteam vooraf committeert aan de gemaakte keuzes en afspraken.
2. Neem de tijd
Participatie kost tijd. Je fietst het er niet even in, maar ga er met aandacht mee om. Trek er voldoende tijd voor uit. En is er voldoende ruimte voor binnen de interne organisatie? En is de tijdsinvestering van de deelnemer ook binnen de redelijkheid?
3. Maak het aantrekkelijk
Maak het leuk en makkelijk. Koppel de resultaten tijdig terug en leg uit wat met de inbreng is gedaan en waarom. Een bewonersavond kan een effectief middel zijn. Om het nog aantrekkelijker te maken kun je ook denken aan het inzetten van serious gaming, wereldcafé of VR-technologie.
Zorg dat de keuzes die je maakt aansluiten op wensen en behoeften van de doelgroep. Houd daarbij rekening met hun leefstijlen en intrinsieke motivaties. Kortom, maak de juiste afwegingen voor het beste resultaat.
Klaar voor de start?
Met deze handvatten haal je het beste uit participatie voor jouzelf, de organisatie en de doelgroepen. Meer weten over leefstijlen en intrinsieke motivaties van doelgroepen? Lees hier meer over in de volgende blog. Kun je niet wachten, bellen met mij, Siona, kan natuurlijk altijd!
